Bouwkundig detailleren voor tekenaar en ontwerper:
Geprofileerde (golf)platen.
Opgeklommen van het imago van de (toenmalige) asbestcement golfplaat op het schuurtje, kan de huidige geprofileerde plaat nu dienen als hoogwaardige dak- en gevelbekleding in de utiliteits- en woningbouw.
Geprofileerde (golf)platen zijn er in allerlei soorten en afmetingen. Welke het best geschikt is, hangt van het doel van de dakbedekking af welke men voor ogen heeft.
Voor de volgende onderwerpen ga naar:
gegalvaniseerde metalen en aluminium profielplaten;
kunststof (golf)profielplaten;
vezelcement golfplaten;
bitumen golfplaten.
felsnaaddaken;
schakelsysteem (NedZink);
dakpanplaten;
Gegalvaniseerde metalen en aluminium profielplaten.
Koud dak:
Bij een koud-dakconstructie wordt geen isolatie toegepast of soms alleen aan de onderzijde van de dakplaat.De geprofileerde staalplaat beschermt uitsluitend tegen regen, wind, sneeuw en vuil.
Afhankelijk van de overspanning en de montagemogelijkheden van het profiel, zijn speciale kouddakprofielen in de handel. De zij-overlap van deze profielen zijn sterker uitgevoerd om de zijoverlapbevestiging en afdichting beter uit te kunnen voeren cq (binnen bepaalde grenzen) volledig af te dichten.
Ook bij koude daken is voldoende afschot noodzakelijk. Voor een koud-dak geldt minimaal een afschot van 5 graden, maar met het oog op onderhoud is een hoek groter dan 10 graden aan te bevelen.
kouddakprofielen
Warm dak:
Bij een warm-dakconstructie is de geprofileerde staalplaat de constructieve ondergrond voor het isolatiepakket met de dakafwerking.De geprofileerde staalplaat heeft naast zijn constructieve functie alleen een esthetische rol. De zij-overlap van deze profielen is daarom minder sterk uitgevoerd als bij de kouddak profielen.
warmdakprofielen
Productiewijze:
Geprofileerde staalplaat wordt op twee manieren geproduceerd (koudvervormd):- door rolvormen (profielwalsen);
- door zetten (vouwen).
Het perforeren van geprofileerde staalplaat gebeurt meestal om esthetische of akoestisch redenen.
Details:
Voor in de handel zijnde gegalvaniseerde metalen en aluminium profielplaten en de daarbij behorende details zie bij verwijzingen naar externe sites van derden.Oppervlaktebehandeling:
De eerste ‘golfplaat’, zo halverwege de negentiende eeuw, liet een nadeel van onbehandeld ijzer en staal snel zien: corrosie.
Regelmatig onderhoud met een allesomhullende, vochtwerende verf leek de oplossing.
Na anderhalve eeuw ervaring en productontwikkeling verder weet men wel beter en zijn de behandelingsmethoden voor het staal zodanig geoptimaliseerd, dat garanties kunnen worden afgegeven voor onderhoudsvrije termijnen van een decennium of meer.
Op het staal wordt een dunne laag zink of aluminium-zinklegering (aluzink) aangebracht als actieve corrosiewering.
Daarnaast kan de staalplaat vanaf de staalfabriek worden voorzien van één of meerdere verflagen (coatings).
Een coating heeft twee functies:
- betere corrosiebescherming (levensduur);
- esthetica (kleur, glans, structuur).
Coilcoating is de naam van het proces waarbij de coating fabrieksmatig wordt
aangebracht op de dunne plaat van de staalrol (coil), dus vóór het bewerken van
het materiaal (knippen, profileren, zetten, enzovoort).
Poedercoaten of spuiten is het
aanbrengen van de coating ná het bewerken van het plaatmateriaal.
Voor de bouw zijn verschillende coilcoat-systemen (verfsystemen) op de markt.
De keuze van het coatingsysteem beïnvloedt mede de levensduur.
- Polyester coatings op basis van polyester(harsen);
- Pcc-coatings ( Plastisol) op basis van polyvinyl-chlorideharsen;
- Pvdf (polyvinylideenfluoride);
- Pvf (polyvinylfluoride).
Het materiaal is iets gevoeliger voor verkleuring onder invloed van licht (UV) en vertoont sneller vuilaanhechting.
Constructie:
Bij de toepassing van stalen profielplaten moet niet alleen de sterkte en stijfheid van de platen worden bepaald, maar ook die van de verbindingen en verbindingsmiddelen.
Voor de verschillende toepassingen bestaat een aantal gangbare typen geprofileerde
platen. Zie hiervoor bij de in de handel zijnde profielplaten (externe link).
De uiteindelijke keuze voor de plaatdikte en hoogte word gemaakt door de constructeur, die daarbij rekening houdt met de
specifieke randvoorwaarden van het project.
Kunststof (golf) profielplaten:
- Profielplaten van PVC (polyvinylchlorid).
- Profielplaten van PC (polycarbonaat)
- Profielplaten van AC (acrylaat) (polymethylmethacrylaat PMMA)
- Profielplaten van polyester
kunststof (golf) profielplaten
Vezelcement golfplaten:
De samenstelling van de vezelcement golfplaten die op de markt gebracht mogen worden, zijn tegenwoordig asbestvrij. De asbestvezels welke in de vroegere asbestcement golfplaten voorkwamen zijn reeds lang geleden vervangen door kunststof vezels.De huidige geprofileerde vezelcementplaten vervaardigd van cement, organische vezels en minerale toeslagstoffen worden als dakbedekking toegepast op zowel industriële en agrarische gebouwen als bij utiliteits- en woningbouw en dit zowel bij nieuwbouwprojecten als bij renovatietoepassingen.
bevestiging platen
Onderdak:
Aangezien de algemene dakopbouw de laatste decennia echter sterk is geëvolueerd, onder meer omwille van de strengere eisen inzake thermische en akoestische isolatie, is ook de opbouw van het golfplatendak aangepast.Men gaat steeds meer over naar een plaatsing op een waterdicht onderdak.
Het onderdak vervult meerdere functies, nl.:
- de regendichtheid van het dak tijdelijk verzekeren en het water afvoeren naar de goot:
- de stofdichtheid van het dak verbeteren
- de dakisolatie winddicht maken
- het afdruppelen van condensatiewater beperken of liefst voorkomen
- bij de uitvoering van het dak, in afwachting van de plaatsing van de golfplaten
- bij breuk van de golfplaten
- bij uitzonderlijke weeromstandigheden, zoals hevige slagregen met plaatselijk waterinfiltraties als gevolg
- bij fijne stuifsneeuw
Golfplaten worden getypeerd door de golfhoogte en de golfbreedte (uitgedrukt in mm) en het aantal golven.
Het aantal opeenvolgende golven per golfplaat wordt bepaald door de fabrikant.
Voor diverse aansluitingen van de golfplaten worden hulpstukken gebruikt.
De voornaamste hulpstukken voor de vezelcement golfplaten zijn:
- Nokstuk (scharnierend, vast)
- Windveerstuk (symmetrisch of gegolfd)
- Topgevelstuk of kopgevelstuk (scharnierend, vast of raikemnok)
- Knikstuk
- Contra-knikstuk of omgekeerd knikstuk
- Geknikt windveerstuk of knikwindveerstuk
- Contra-knikwindveerstuk
- Bovenstuk of opgebogen eindstuk
- Onderstuk of beginstuk
- Hoekkeperstuk
- Hoekkeperonderstuk
- Onderstuk windveer
- L-nok / Raikemnok
- Plaat met schouwdoorvoer / doorvoerstuk / ventilatieplaat
afbeeldingen van ventilatie- en lichtnokken:
(bron: hmg)
Gebitumineerde golfplaten:
Ëénlagige, vormvaste en duurzame bitumengolfplaat op basis van cellulose vezels, bitumen en thermo-hardende harsen.Door hun flexibiliteit en geringe gewicht worden gebitumineerde golfplaten vooral op dakconstructies zoals tuinhuisjes, schuurtjes, etc. toegepast.
gebitumineerde golfplaat
Felsnaaddaken:
Voor de dakbedekking van (b.v. getoogde) daken zijn ook de zogeheten stalen felsnaaddaken beschikbaar. De deels geprofileerde staalplaten worden op het dak gemonteerd en de zijoverlappen worden ter plaatse ‘gefelsd’. Zo ontstaat een strakke en waterdichte oppervlakte.Felsdaken kunnen op vrijwel alle bouwkundige onderconstructies worden toegepast, zoals:
- rechtstreeks op stalen en houten gordingen als enkel ongeïsoleerd dak;
- rechtstreeks op stalen en houten gordingen als geïsoleerd dak;
- op staaldak profiel platen;
- op houten ongeïsoleerde en geïsoleerde dakdozen;
- op gasbeton daken;
- op kanaalplaat beton daken;
- op gestorte beton daken;
- op houten beschot van voldoende dikte.
Productie op het werk:
I.v.m. transport over de weg zijn er qua lengte beperkingen.Felsdaken van fabrikaar Kalzip® kan op het werk geproduceerd worden, hiertoe worden geavanceerde mobiele walsinstallaties ingezet die direct de profielen vanuit een mobiele wals het dakvlak opschuiven.
Door deze werkwijze kunnen lange platen van meer dan 100 m1 worden geproduceerd zonder dat er dwarsnaden in de profielbanen ontstaan.
Zie voor betreffende documentatie algemene brochure Kapzip bij verwijzingen naar externe sites van derden.
Schakelsysteem (NedZink)
Dit zinken schakelsysteem bestaat uit een voorgeprofileerde schakelbaan met aan één zijde een opstaande kant en aan de andere kant een afdekkap. De banen worden d.m.v. schakelklangen op dakbeschot of pannenlatten bevestigd. De afdekkap van de volgende baan wordt vervolgens onder de schakelklang geschoven.
zinken schakelsysteem
De relatief open constructie geeft iets extra ventilatie van het dak.
Het systeem kan worden toegepast voor de bekleding van gevels en daken (met een hellingshoek groter dan 7°).
Zie voor overige betreffende NedZink documentatie bij verwijzingen naar externe sites van derden.
Dakpanplaten:
(foto dakrenovatieblauw.nl)De staalplaat is geprofileerd met een dakpanmotief en kan worden verwerkt op elke willekeurige ondergrond.
Vanwege het traditioneel uiterlijk worden de dakpanplaten vaak gebruikt bij op schuurtjes, vakantiehuisjes, etc.
Deze variant op de geprofileerde staalplaat is ontstaan vanuit een vraag uit de markt om pannendaken met een snelle bouwmethode
te voorzien van een nieuw en onderhoudsarm uiterlijk, dat bovendien lijkt
op het oorspronkelijke materiaal.
Wat het dakpanelement interessant maakt, is
dat het laat zien dat de bewerkingsmogelijkheden en verschijningsvormen van
geprofileerde staalplaat heel divers zijn.
Bouwkundig detailleren voor tekenaar en ontwerper:
dd: 07-04-2013
